فرش ماشینی وارداتی حریف تولید داخل نمی‌شود
از دیرباز فرش، زینت‌بخش خانه‌های ایرانی بوده و جدا از آنکه از چه کیفیت و قیمتی برخوردار است همواره مورد توجه خانواده‌ها بوده و جزو کالاهای اساسی در جهیزیه زوج‌های جوان به‌شمار می‌رود. اما با پیشرفت صنعت، فرش‌های ماشینی به بازار معرفی شد و با توجه به این‌که این کالای نورسیده قیمت پایین‌تری نسبت به انواع دستباف آن داشت، رفته‌رفته با استقبال بیشتری روبه‌رو شد. این امر باعث شد تقاضا در بازار افزایش یابد و به‌تبع آن کارخانه‌های بسیاری در این زمینه ساخته و تبدیل به صنعتی مهم در کشور شد به‌طوری‌که ایران نیز تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های فرش ماشینی در منطقه شد.
چنین روندی باعث شد فرش ماشینی در کنار فرش دستباف جزو اقلام صادراتی ایران شود.
اما با ورود فرش‌های ماشینی از کشورهایی مانند ترکیه، هند و چین که از قیمت پایین‌تری برخوردار بودند، بازار فرش‌های تولید داخل تحت‌الشعاع قرار گرفت به‌طوری‌که اگر امروزه نگاهی به خیابان‌های سطح شهر بیندازیم، فروشگاه‌هایی را مشاهده خواهیم کرد که نمایندگی فروش این فرش‌های خارجی هستند. اما آنچه از اهمیت بیشتری برخوردار است، ورود فرش‌های قاچاق است که باعث آشفتگی بازار فرش می‌شود. رئیس کمیته فرش ماشینی در گفت‌وگو با “گسترش صنعت” میگوید: پنج، شش سال پیش شاهد صادرات یا قاچاق فرش‌های ایرانی به سمت ترکیه بودیم اما امروزه این وضعیت معکوس شده و فرش‌های ماشینی از طرف ترکیه به ایران قاچاق می‌شود.
محمد مروج معتقد است: دلیل این امر بهبود وضعیت این صنعت در ترکیه است که ناشی از حمایت‌های دولت این کشور از تولید انبوه است؛ به‌طوری‌که این تولیدکنندگان با پیشرفت به‌وجود آمده به فکر صادرات افتاده‌اند.
وی با اشاره به این‌که تعرفه واردات فرش ماشینی ۵۰ درصد است، تصریح کرد: بیشتر این کالاها از طریق بازارچه‌های مرزی وارد می‌شوند چون در این بازارچه‌ها تعرفه‌ای وجود ندارد.
به گفته مروج، واردکننده‌های غیرقانونی با استفاده از شناسنامه‌های مرزنشینان اقدام به وارد کردن فرش از طریق بازارچه‌ها می‌کنند.
او درخصوص فرش‌های ماشینی هندی اظهار می‌کند: این فرش‌ها که از قیمت پایینی نیز برخوردارند به هیچ عنوان کیفیت مناسبی نداشته و عمر پایینی دارند. مروج با بیان این‌که صنعت فرش ماشینی وضعیت خوبی دارد، میگوید: کارخانه‌های تولید فرش در حال حرکت به سمت بالا بردن کیفیت‌ها هستند. وی می‌افزاید: باتوجه به افزایش کارخانه‌های فعال در این زمینه بازار رقابتی و به‌تبع آن قیمت‌ها متعادل شده است. او در پایان تصریح می‌کند: فرش ماشینی ایران از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است و به‌طور مثال انواع ۷۰۰ شانه آن در منطقه و حتی در آسیا حرف اول را می‌زند.
از طرف دیگر با وجود اظهار نظر رئیس کمیته فرش ماشینی که از رونق بازار این فرش خبر می‌دهد یکی از تولیدکنندگان فعال در این صنعت گفت: به علت واردات بی‌رویه بازار فرش ماشینی در رکود بسر میبرد. سیروس آریان‌پور، تولیدکننده فرش با بیان این‌که ایران با یک‌هزار و ۲۰۰ واحد تولیدکننده فرش ماشینی قدرت دوم یا سوم فرش دنیاست گفت: قاچاق و واردات بی‌رویه فرش ترکیه به ایران یکی از عوامل رکود این صنعت در کشور شده است.
وی با بیان این‌که حمایت قوه قضائیه از صنایع باید بیشتر باشد، تصریح کرد: حمایت بیشتر قوه قضائیه از این نوع صنایع ضروری است، تا صنعتگران بتوانند با احقاق حق خود در دادگاه‌ها به نتیجه رسیده و از فروش محصولات خود واهمه‌ای نداشته باشند.
آریان‌پور افزود: وصول نشدن مطالبات مالی، به‌دلیل قوانین حقوقی، مهم‌ترین مشکلی است که در زمینه فرش ماشینی در حال حاضر وجود دارد.
او اظهارکرد: ما برخلاف سایر تولیدکنندگان که مشکلات مالی و تسهیلات دارند، فقط خواستار کمک بیشتر قوه قضائیه به صنایع و تولیدکنندگان هستیم تا از طریق وصول مطالبات خود منابع مالی را برای توسعه کار تامین کنیم. وی یادآور شد: برون‌رفت کشور ما از رکود اقتصادی به افزایش قیمت مواد اولیه می‌انجامد که در نتیجه، قیمت تمام شده این کالا نیز افزایش می‌یابد.
