فرش ماشینی؛ پیشران صادرات و اشتغال در صنعت نساجی ایران

فرش ماشینی امروز نه‌تنها یکی از بخش‌های مهم صنعت نساجی ایران به شمار می‌رود، بلکه به‌عنوان یک موتور محرک در صادرات غیرنفتی و اشتغال‌زایی کشور نیز نقش‌آفرینی می‌کند.

بر اساس آمارهای رسمی، سالانه بیش از ۱۲۰ میلیون مترمربع فرش ماشینی در کشور تولید می‌شود که به بیش از ۷۰ کشور جهان صادر می‌گردد. در حال حاضر، بیش از هزار واحد فعال تولید فرش ماشینی در ایران فعالیت می‌کنند که به‌طور مستقیم بالغ بر ۶۰ هزار فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند.

سرمایه‌گذاری مقرون‌به‌صرفه با بازده سریع

فرش ماشینی یکی از حوزه‌های مستعد برای سرمایه‌گذاری در صنعت نساجی محسوب می‌شود. با سرمایه‌ای در حدود ۱۰۰ میلیارد تومان، می‌توان یک واحد تولیدی با ظرفیت اشتغال‌زایی مستقیم برای حدود ۳۰ نفر راه‌اندازی کرد. این مزیت، به‌ویژه در شرایط اقتصادی کنونی کشور، می‌تواند راهکاری مؤثر برای توسعه صنعتی و کاهش نرخ بیکاری باشد.
مواد اولیه اصلی این صنعت، شامل نخ اکریلیک و نخ پلی‌پروپیلن است؛ در حالی‌که نخ اکریلیک به‌طور کامل از منابع داخلی تأمین می‌شود، وابستگی حدود ۹۵ درصدی به واردات نخ پلی‌پروپیلن، یکی از چالش‌های تأمین پایدار در این بخش به شمار می‌آید.

نیمی از صادرات صنعت نساجی؛ متعلق به فرش ماشینی

برآوردها نشان می‌دهد نزدیک به ۵۰ درصد از کل صادرات صنعت نساجی کشور مربوط به فرش ماشینی است. کیفیت بالا، طراحی‌های خلاقانه و ارتقاء فناوری بافندگی طی سال‌های اخیر، جایگاه فرش ماشینی ایران را در بازارهای بین‌المللی ارتقا داده و برند “فرش ایرانی” را به یکی از نمادهای صادرات غیرنفتی کشور تبدیل کرده است.
با این حال، صادرات این صنعت همچنان با چالش‌های ساختاری و بوروکراتیک مواجه است. یکی از مهم‌ترین آن‌ها، پیچیدگی‌ها و موانع مرتبط با تعهدات ارزی صادرکنندگان است که باعث شده بسیاری از ظرفیت‌های تولیدی، صرفاً برای بازار داخلی باقی بمانند.

حمایت هدفمند، مسیر شکوفایی صنعت فرش ماشینی

گر دولت و نهادهای ذی‌ربط با نگاهی راهبردی، سهمیه‌های انرژی، ارز صادراتی و تأمین مواد اولیه را برای این صنعت تسهیل و تثبیت کنند، فرش ماشینی می‌تواند به یک موتور اصلی برای رشد اقتصادی کشور تبدیل شود.

همچنین توسعه طرح‌های تکمیلی مانند رنگرزی، چاپ و بسته‌بندی در زنجیره ارزش این صنعت، می‌تواند ارزش افزوده محصولات را تا چند برابر افزایش داده و به ایجاد اشتغال غیرمستقیم گسترده در مناطق کمتر برخوردار کمک کند.

در شرایطی که اقتصاد کشور بیش از هر زمان دیگری به صادرات و ارزآوری نیاز دارد، فرش ماشینی ایران آماده است تا با حمایت هوشمندانه، پرچم‌دار جهش تولید و صادرات غیرنفتی در صنعت نساجی باشد.