شرط لازم برای احیای دریاچه ارومیه

معاون وزیر نیرو گفت: برای جلوگیری از کاهش سطح‌ آب دریاچه ارومیه باید سالانه سه میلیارد متر مکعب آب وارد این دریاچه شود.

به گزارش مشرق، ‘محمدرضا عطارزاده’ روز جمعه در گفت و گو با ایرنا ضمن تشریح اقداماتی که برای نجات دریاچه ارومیه شده است، افزود: مطالعات و بررسی ها روی دریاچه‌های وان ترکیه، سوان ارمنستان، آرال قزاقستان، دریای خزر و زریوار مریوان نشان می دهد که در نتیجه افزایش دو درجه ای دمای هوا ، همه این دریاچه‌ها با کاهش سطح ارتفاع آب روبه رو بوده اند.

به گفته وی، دریاچه سوان هم با همین میزان کاهش سطح‌ آب مواجه بوده است، اما با توجه به عمق زیاد‌ آب در این دریاچه، خشکی اثرات خود را نشان نداده است.

عطارزاده یادآورشد: در حالی که عمق کم ‌آب دریاچه ارومیه باعث شده این پدیده اثر خود را به سرعت آشکار کند.

معاون وزیر نیرو به تجربیات به دست آمده از دریاچه ‌آرال در قزاقستان اشاره کرد و گفت: در حال تطبیق تجارب و مطالعات این دریاچه با دریاچه ارومیه هستیم.

این مقام مسوول در وزارت نیرو ادامه داد: دریاچه آرال هم زمانی با همین پدیده خشکی روبه رو شد و از همین رو نتایج بررسی‌ها و اقداماتی که در این دریاچه صورت گرفت، برای دریاچه ارومیه هم قابل استفاده و بهره برداری است.

معاون وزیر نیرو افزود: برای نجات دریاچه آرال مناطق عمیق دریاچه را از مناطق کم عمق جدا کردند تا سطح تبخیر کمتر شود و از سوی دیگر آبی که وارد دریاچه می شد را به سمت مناطق عمیق تر هدایت کردند تا مانع از خشکی این دریاچه شوند.

عطارزاده به بروز رخدادهای اقلیمی و تاثیر آن در دریاچه‌های مختلف دنیا اشاره کرد و توضیح داد: دریاچه های مختلفی در دنیا خشک شده اند و با توجه به این که ما در اقلیم گرم و خشک قرار داریم، باید پذیرفت که این تغییرات می تواند بر کشور ما نیز حاکم شود.

وی گفت: اکنون هم مهمترین بحث در خصوص خشکی دریاچه ارومیه این است که چگونه با ‌آن برخورد کنیم.

به گفته عطارزاده، دریاچه ارومیه شاهد فراز و نشیب‌هایی بوده ، به نحوی که در مقاطعی خشک شده و زمانی هم سطح آب دریاچه به میزانی بوده که حتی جاده های اطراف را تهدید می کرده است.

معاون وزیر نیرو ادامه داد: علاوه بر تغییرات اقلیمی که در خشک شدن دریاچه ارومیه اثر گذار بوده است، استفاده مردم هم از آب‌های ورودی این دریاچه چند برابر شده، جمعیت افزایش یافته و کشاورزی و صنایع تبدیلی در این منطقه توسعه یافته است.

این مقام مسوول در وزارت نیرو افزود: این وزارتخانه گروههای متعدد کارشناسی متشکل از متخصصین خود، دانشگاه‌ها و مراکز علمی را مامور بررسی ابعاد مطالعات تبخیر، رفتارهای مشابه در دریاچه‌های مشابه، فعل و انفعالات زمین شناسی و اثر عوامل انسانی در این پدیده کرده است.

به گفته عطارزاده، راهکارهای کوتاه و بلند مدت برای نجات بخشی دریاچه ارومیه در نظر گرفته شد تا آسیب‌های وارده به این دریاچه به حداقل برسد که رها سازی آب مازاد سدهایی که در رودخانه‌های منتهی به دریاچه قرار دارند و لایروبی این رودخانه‌ها بخشی از راهکارها بوده است.

معاون وزیر نیرو در امور آب و‌ آبفا ادامه داد: علاوه بر استفاده از راهکارها و تجارب جهانی موجود در این زمینه، طرح انتقال آب به این دریاچه هم از دیگر راهکارهایی بوده که برای نجات بخشی به این دریاچه در نظر گرفته شده که البته آن هم ملاحظات و مسائل خاص خود را دارد.

این مقام مسوول در وزارت نیرو با بیان این که، طرح‌های یک تا شش ساله را برای دریاچه ارومیه در نظر گرفته ش ده است، یادآورشد: البته انتقال آب هم هزینه‌ها و مسایل اجتماعی زیادی دارد که برای مثال نمی توان آب را از یک منطقه عبور داد و از مردم خواست از این‌ آب استفاده نکنند.

معاون وزیر نیرو به بخش دیگری از اقدامات انجام شده برای نجات بخشی دریاچه اورمیه و کاهش اثرات زیست محیطی آن اشاره کرد و گفت: قرار شده رسوبات رودخانه‌ای را با یک انتقال لحظه ای بر روی پوشش رسوبات نمک دریاچه ارومیه غالب شود تا مانع از جابجایی رسوبات دریاچه به دیگر نقاط شد.

وی توضیح داد: از سوی دیگر می توان امیدوار بود که هر گاه تغییرات مثبتی از نظر بارش‌ها رخ داد، دریاچه ارومیه را به حالت قبل برگرداند.

معاون وزیرنیرو در امور آب و‌ آبفا در خصوص سهم عوامل مختلف در خشکی آب دریاچه ارومیه گفت: بر اساس برآوردهای ما ۶۳ درصد از علت خشکی دریاچه ارومیه ناشی از تغییرات اقلیمی، ۲۳ تا ۲۵ درصد ناشی از برداشت آب ورودی به دریاچه در بخش‌های مختلف از قبیل کشاورزی و نهایتا پنج تا شش درصد ناشی از احداث سد در بالادست رودهای منتهی به این دریاچه بوده است.

عطارزاده در خصوص هزینه صرف شده برای مطالعات نجات بخشی دریاچه ارومیه هم گفت: علاوه بر زیرساخت‌ها و قابلیت‌های موجود در وزارت نیرو از مطالعات دانشگاه‌ها، مراکز علمی و تحقیقاتی هم استفاده شده و ارزش ریالی آن بیش از رقمی بوده که وزارت نیرو در این زمینه پرداخت کرده است.

به گفته معاون وزیرنیرو، تاکنون هشت میلیارد تومان برای مطالعات نجات بخشی دریاچه ارومیه هزینه شده است.