آیا قیمت خودرو مانند ارز کاهش خواهدیافت؟

نرخ ارز این روزها در حالی به شدت سیر نزولی پیدا کرده، که همزمان با وعده مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر کاهش قیمت‌ها، این پرسش نیز در بین متقاضیان خودرو مطرح شده، که آیا قیمت خودرو هم به تبع نرخ ارز کاهش خواهد یافت؟

به گزارش مشرق به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد،در اسفندماه سال گذشته دولت نرخ ارز مرجع را به طور رسمی از هزار و ۵۰ تومان به هزار و ۲۲۶ تومان افزایش داد. همراه با افزایش نرخ مرجع، دلار در بازار نیز تا دو هزار تومان صعود کرد.

حال در شرایطی که هم‌اکنون تب افزایش دلار فروکش کرده و این روزها حتی به مرز هزار و ۶۰۰ تومان نیز رسیده، این پرسش برای متقاضیان و خریداران خودرو مطرح شده که آیا قیمت این کالا نیز کاهش پیدا می‌کند.

پرسش این متقاضیان که به امید خودرویی ارزان‌تر، دست از خرید کشیده‌اند، شاید خیلی هم بیراه نباشد، چرا که در اسفندماه سال گذشته و همزمان با برو بیای خودروسازان به ساختمان سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، یکی از دلایل افزایش قیمت خودرو، افزایش نرخ ارز عنوان شده بود.

از سوی دیگر قیمت خودرو نیز در اوج صعود نرخ ارز افزایش یافت و خودروسازان نیز در مورد چرایی این اتفاق بطور مرتب عنوان می‌کردند که نوسانات ارزی هزینه‌های تولید را افزایش داده و آنها چاره‌ای جز پوشش هزینه‌ها با گران کردن قیمت خودرو ندارند.حال در شرایطی که تب و تاب التهابات ارزی فروکش کرده، درخواست‌هایی با توجه به ادعاهای خودروسازان مطرح شده که شنیدن پاسخی مثبت به آن از نظر بسیاری از کارشناسان نامحتمل است.

این نکته نیز قابل توجه است که با افت قیمت سه ارز معتبر که با پایان تعطیلات نوروزی تا به امروز به‌طور قابل ملاحظه و غیرمنتظره‌ای ادامه یافته، هر چند با استقبال تولیدکنندگان، صادرکنندگان و مصرف‌کنندگان روبه‌رو شده اما هنوز بسیاری از تحلیل گران و کارشناسان در چرایی آن مانده اند.

برخی این کاهش را ناشی از فضای روانی جامعه همزمان با سال جدید می‌خوانند و بعضی دیگر نیز نتایج مذاکرات سیاسی استانبول را در سیر نزولی نرخ ارز موثر می‌دانند. با این حال خودروسازان معتقدند، که هر چند قیمت ارز کاهش یافته اما متغیرهایی که باعث افزایش قیمت خودرو شده هنوز هم وجود دارد و به‌راحتی نمی‌توان آن را کاهش داد، بنابراین متقاضیان نباید توقع نزول قیمت خودرو را داشته باشند.

اما اینکه چه نهاده‌هایی در سال گذشته باعث شد خودروسازان درخواست افزایش قیمت خودرو را مطرح کنند و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز آن را بپذیرند، تنها محدود به ماه اسفندماه یعنی ماهی که قیمت‌ها به اوج رسید، نمی‌شد.

اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، تشدید تحریم‌های بین‌المللی، افزایش قیمت مواد اولیه، ارزش افزوده، افزایش نرخ سهمیه شخص ثالث، فشار تقاضا به خودروهای کم مصرف به دلیل افزایش قیمت بنزین از جمله دلایلی است که خودروسازان معتقدند قیمت خودرو را در مسیر افزایش قرار داد و در حال حاضر نیز به غیر از متعادل شدن قیمت ارز مشکلات موجود همچنان پابرجا است.

با تمام این اوصاف ستاد تنظیم بازار در سال گذشته از سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، خواست که قیمت‌ها را به شکل سابق بازگرداند، که این درخواست تنها روی کاغذ ستاد باقی ماند و دستوری مبنی بر کاهش قیمت‌ها بر درخواست ستاد تنظیم، داده نشد.

کاهش قیمت ارز، کاهش قیمت خودرو

پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، برخی از خودروسازان با استقبال از طرح مذکور اقدام به کاهش قیمت برخی از محصولات خود کردند. این اقدام با توجه به هزینه بر بودن طرح هدفمندی هر چند عجیب به نظر می‌رسید اما به هر حال برخی خودروسازان آن را عملی کردند.حال در شرایط فعلی آنها به هزینه بر بودن طرح یاد شده، اعتراف می‌کنند. ظاهرا دولت از آنها خواسته بوده که در آن مقطع قیمت‌ها را حفظ کنند ؛تا دولت بخشی از هزینه‌های آنها را پوشش دهد اما ظاهرا این وعده و وعیدها عملی نشد تا اینکه با افزایش نرخ ارز هزینه‌های خودروسازان بالا می‌رود و چاره‌ای جز افزایش قیمت باقی نمی‌گذارد.

بنابراین به گفته یک کارشناس صنعت خودرو، افزایش قیمت خودرو محدود به نوسانات ارزی نبوده و شرایط موجود قیمت‌های جدید را رقم زده است.

اما اینکه آیا با کاهش قیمت ارز، می‌توان توقع کاهش قیمت خودرو را نیز در سرپروراند، پرسشی بود که با برخی کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو مطرح کردیم.
در این زمینه یکی از کارشناسان معتقد است که از نظر اقتصادی اتفاقی در شاخص‌های اصلی تعیین‌کننده قیمت‌ها رخ نداده تا قیمت‌ کالاهایی همچون خودرو کاهش یابد. وی همچنین تاکید دارد که هنوز خبری از کاهش هزینه تمام شده تولید در کشور نیست و به‌منظور کاهش قیمت تمام شده نیز نه تنها هیچ اتفاقی که حاکی از اثرگذاری یا دخالت دولت برای کاهش قیمت‌ها باشد، رخ نداده بلکه عکس العملی نیز از سوی تولیدکنندگان مشاهده نمی‌شود.

این کارشناس در ادامه تاکید دارد که با افزایش هزینه‌های تولید در یک صنعت وابسته و ناکارآمد، راهی برای کاهش هزینه‌ها نیست و این هزینه‌ها ناچارند از طریق قیمت‌ها تعدیل شوند.

نامحتمل است

سعید لیلاز کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به سوالی که در زمینه بازگشت قیمت‌ها مطرح کردیم عنوان می کند که بازگشت قیمت‌ها نامحتمل است.

وی تاکید دارد که افزایش قیمت خودرو تابعی از قیمت ارز بازار نبوده که بخواهد همزمان با آن کاهش پیدا کند.
اما محمدرضا نجفی‌منش عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان نیز معتقد است که کاهش نرخ ارز ممکن است بر قیمت خودروهای وارداتی تاثیرگذار باشد اما نمی‌توان آن را عامل موثری بر قیمت خودروهای داخلی دانست.
وی معتقد است که قیمت خودروهای داخلی سال گذشته بر اساس نرخ مرجع تعیین شدند حال آنکه هم اکنون نرخ بازار دچار نوسان شده است.

عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان در ادامه تاکید می‌کند که افزایش قیمت مواد اولیه، نرخ دستمزد، سود بانکی هم در افزایش قیمت‌ها موثر بوده است. نجفی‌منش همچنین با اشاره به اینکه با افزایش بهای قیمت تمام شده،‌ امکان کاهش قیمت خودرو وجود نخواهد داشت، تاکیدی دوباره می‌کند که قیمت خودروهای داخلی با توجه به افزایش هزینه تامین مواد اولیه در کشور به طور طبیعی افزایش یافته است. وی همچنین عنوان می‌کند که در صورت افزایش بهای موثر در قیمت تمام شده امکان کاهش قیمت خودرو وجود خواهد داشت.

از سوی دیگر احمد نعمت‌بخش رییس انجمن خودروسازان نیز در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر کاهش قیمت‌ها تاکید می‌کند که امکان ندارد، افزایش قیمت ۶ درصدی خودرو کاهش یابد زیرا صرفا افزایش نرخ ارز بر درخواست خودروسازان مبنی بر افزایش قیمت تاثیرگذار نبوده است. وی همزمان با افزایش قیمت خودرو به تاثیرگذار بودن عوامل دیگری نظیر افزایش قیمت هزینه‌های تولید مثل بالا رفتن قیمت مواد اولیه، دستمزدها و… نیز اشاره می‌کند.