ساخت پارچه حس‌گر تغييرات طولي در گيلان

خبرگزاري فارس: كارشناس ارشد شيمي نساجي دانشگاه گيلان از اختراع و ساخت پارچه حس‌گر تغييرات طولي براي تشخيص سيگنال‌هاي مكانيك بدن براي نخستين بار در گيلان خبر داد.

مائده رشيدي امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در رشت با اشاره به اينكه پارچه مذكور نوعي منسوج حس‌گر الكترومكانيكي است، اظهار داشت: اين منسوج براي شناسايي و آشكارسازي بيومكانيكي كاربرد دارد.
وي با بيان اينكه هندسه اين منسوج با پوشش‌دهي نانو ذرات الكترواكتيو توليد شده است، افزود: مقاومت الكتريكي اين منسوج به نيروي مكانيكي اعمال شده بر آن حساس است.
اين مخترع گيلاني ادامه داد: از آن جا كه ارزيابي مقاومت الكتريكي به روش‌هاي مختلف انجام‌پذير است اين محصول توانست كاربردهاي وسيعي را در عرصه‌هاي مختلف پزشكي و ورزشي فراهم كند.
وي با بيان اينكه اين محصول براي نخستين بار در كشور توليد شده است، افزود: منسوج حس‌گر به دليل دارا بودن خاصيت آلاستيكي بالا و مقاومت خمش (خم كردن پايين) مي‌تواند حركت‌هاي مفاصل بدن را در حين فعاليت كنترل و گزارش كند.

رشيدي اضافه كرد: به عنوان مثال كارگراني كه تحت فشارهاي جسمي شديد هستند و يا بيماراني كه در شرايط ريسك بالا زندگي مي‌كنند، به كمك يك سيستم مركزي حساس به علايم فيزيولوژيكي و بيومكانيكي نامطلوب قادر به كنترل شرايط بحراني هستند.

وي با اشاره به اينكه اين محصول در نقش يك زانوبند هوشمند شبيه به يك محافظ زانوي معمولي روي مفصل زانو است، بيان كرد: اين در حالي است كه يك حس‌گر انعطاف‌پذير الكتريكي پارچه‌اي و يك سيستم توليد سيگنال بر آن تعبيه شده كه همزمان با خم شدن زانو و قرار گرفتن در زاويه‌هاي خاص مقاومت الكتريكي حس‌گر نيز تغيير مي‌كند.
اين مخترع گيلاني ادامه داد: در اين لحظه حس‌گر نوعي سيستم عصبي مصنوعي ايجاد مي‌كند كه در واقع با درك محرك خارجي يك پيغامي را در غالب سيگنال‌هاي قابل پردازش به شبكه پردازشگر ارسال مي‌كند.

وي با بيان اينكه شبكه پردازشگر مي‌تواند به صورت مجتمع در كنار حس‌گر و يا حتي فرسنگ‌ها دورتر از آن قرار داشته باشد، اظهار داشت: شبكه پردازشگر اطلاعات دريافتي را با يك بازه خاصي كه براي آن تعريف شده محك مي‌زند و در صورت خارج بودن پيام‌ها از بازه تعريف شده مجاز، يك پيغام اخطار و يا هشدار لازم به كاربر ابلاغ مي‌كند.
رشيدي اضافه كرد: در اين صورت قابل كنترل بودن اين منسوج حسگر به اثبات مي‌رسد و فرد پوشنده آن از انواع خطراتي كه ممكن است در حين فعاليت او را تهديد كند مانند پارگي ربات زانو و غيره، در امان بماند.
وي با اشاره به اينكه اين محصول در برخي از حوزه‌هاي پزشكي و فيزيوتراپي نيز قابليت استفاده دارد، اظهار داشت: اين محصول در حال حاضر در حد يك نمونه آزمايشگاهي و نيمه صنعتي است كه به خوبي در صورت سرمايه‌گذاري قابليت توليد انبوه را دارد.

كارشناس ارشد شيمي نساجي دانشگاه گيلان انفعالي بودن را يك از ويژگي‌هاي پوشاك امروزي دانست و گفت: در حال حاضر تنها پوشاك ما پس از اينكه بدن عملي از خود نشان مي‌دهد دچار واكنش مي‌شود مثلا در عمل تعريق ابتدا بدن گرم شده و آغاز به عرق كردن مي‌كند و سپس پوشاك ما با جذب رطوبت خيس مي‌شود و يا اينكه لباس ما بعد از اينكه بدن اقدام به حركت مي‌كند، به حركت در مي‌آيد.

وي ايده منسوجات جديد كه به منسوجات هوشمند معروف هستند را يك گام فراتر از پوشاك امروزي خواند و گفت: البسه نوين فعال هستند يعني توانايي تشخيص شرايط پيرامون خود را دارند و قادرند كه به محرك‌هاي داخلي و خارجي عكس‌العمل‌هاي مناسب نشان دهند و يا حتي با محيط اطراف منطبق و سازگار شوند.
به گفته رشيدي، تمام مواد مورد نياز براي توليد اين محصول در كشور يافت مي‌شود.
وي با بيان اينكه خط مشي و جهت‌گيري‌هاي كلي متوليان عرصه پژوهش امروزه به طرف حمايت از طراحان و محققان و مخترعان داخلي است، افزود: ناشناخته ماندن برخي از طرح‌هاي پژوهشي و محصولات توليد شده بزرگ‌ترين مشكلي است كه در اين بين خودنمايي مي‌كند و موجب شده كه آنها در حد يك نمونه آزمايشگاهي باقي بمانند و به مرحله تجاري سازي نايل نشوند.

وي وظيفه و رسالت رسانه‌ها به ويژه خبرگزاري‌ها در امر اطلاع‌رساني را بسيار مهم دانست و افزود: رسانه‌ها مي‌توانند با اطلاع‌رساني دقيق و به‌هنگام به خوبي پا به پاي محققان در معرفي يافته‌هاي آنها باشند.
اين مخترع گيلاني با ابراز علاقه به پژوهش و مطالعه و انجام فعاليت‌هاي علمي در باره مسائل پيرامون خود، خاطرنشان كرد: مدد الهي پشتوانه هر موفقيتي است كه مي‌تواند بستر و زمينه مناسب را براي محقق شدن يك امتياز مثبت فراهم كند.
رشيدي توكل به خدا و دعاي خير والدين و راهنمايي اساتيد و پشتكار و جديت خود در كار را رمز موفقيت خود در انجام اين پروژه تحقيقاتي دانست.
وي شماره ثبت اختراع پارچه حس‌گر تغييرات طولي را 62612 عنوان كرد.